خلاصه آنچه که  در این مقاله به آن  می پردازیم:

پیر چشمی چیست؟

پیر چشمی چگونه رخ می دهد؟

شایع ترین علائم پیرچشمی کدامند؟

عوامل موثر در بروز پیرچشمی

علت بروز پیر چشمی چیست؟

عوامل موثر در بروز پیرچشمی

درمان پیرچشمی

چگونه از پیرچشمی پیشگیری کنیم؟

زمان تقریبی مطالعه: 5 دقیقه

پیر چشمی چیست؟ 

حتما پدربزرگ یا مادربزرگ خود را دیده اید که هنگام خواندن حروف یا دیدن اشیا با دقت بیشتر چشمان خود را جمع می کنند  و حتی برای خواندن کتاب آن را با فاصله از خود نگه می دارند تا بتوانند به طور واضح تری ببینند این عارضه را پیر چشمی یا (Presbyopia) می نامند. پیر چشمی در واقع یک بیماری چشمی است که افراد بعد از 40 سالگی توانایی دیدن واضح اشیا را از نزدیک از دست می دهد و در 65 سالگی بدتر می شود. این بیماری با دوربینی ساده شباهت زیادی دارد اما یک بیماری جداگانه است که با افزایش سن و پیری طبیعی افراد مرتبط است.

پیر چشمی چگونه رخ می دهد؟

در چشم افراد سالم، هنگامی که نور وارد چشم شما می شود، اول از قرنیه و سپس از مردمک چشم شما عبور می کند. عنبیه شما حلقه رنگی در چشم شما است که مردمک شما را باز و بسته می کند تا میزان نور عبوری از آن را تنظیم کند. پس از عبور از مردمک، نور از لنز شما عبور می کند. لنز شما تغییر شکل می دهد تا بتواند پرتوهای نور را بیشتر خم کند و آنها را روی شبکیه در پشت چشم متمرکز کند. اما افراد دارای پیر چشمی، لنز شما با افزایش سن انعطاف کمتری پیدا می کند. سپس، نمی تواند به این راحتی شکل را تغییر دهد. در نتیجه، نمی تواند نور را به درستی خم کند تا روی شبکیه چشم شما متمرکز شود.

شایع ترین علائم پیر چشمی کدامند؟

همان طور که قبلا گفته شد بیشترین و شایع ترین علائم پیر چشمی در سن 40 سالگی شروع می شود و در 65 سالگی بدتر می شود. علائم پیر چشمی معمولا کاهش تدریجی توانایی شما در خواندن و انجام کار و فعالیت های نزدیک می باشد. این علائم شایع عبارت اند از:

• خواندن حروف کوچک دشوار است 

• داشتن خستگی چشم یا سردرد پس از مطالعه یا انجام کار ها از نزدیک 

• خواندن کتاب یا انجام فعالیت های روزانه با نور بیشتر 

• نیاز به نگه داشتن مطالب خواندنی در یک فاصله معین برای تمرکز روی آن 

• چشمک زدن

علت بروز پیر چشمی چیست؟

زمانی که شما جوان هستید، عدسی چشم شما نرم و انعطاف پذیر است. و مردمک قسمت رنگی چشم شما می تواند با توجه به نور دریافتی از محیط طول یا شکل خود را با کمک حلقه ای از ماهیچه ریز که آن را احاطه کرده اند تغییر دهد. ماهیچه هایی که چشم شما را احاطه کرده اند می توانند به راحتی لنز شما را تغییر شکل داده و تنظیم کنند تا هم تصاویر نزدیک و هم از دور را در خود جای دهد. با افزایش سن، لنز شما انعطاف پذیری خود را از دست می دهد و شروع به سفت شدن می کند. در نتیجه، لنز شما قادر به تغییر شکل نیست و برای تمرکز روی تصاویر نزدیک منقبض می شود. با این سخت شدن لنز، چشم شما به تدریج توانایی خود را برای تمرکز مستقیم نور بر روی شبکیه از دست می دهد.

عوامل موثر در بروز پیرچشمی

همان طور که گفته شد پیرچشمی با افزایش سن ارتباط مستقیمی دارد. اکثر مردم در 40 سالگی به پیرچشمی مبتلا می شوند و این عارضه روی همه افراد تاثیر می گذارد اما برخی افراد بیشتر از دیگران متوجه آن می شوند یا حتی مصرف بعضی داروی خاص یا بیماری های مختلف باعث بروز پیر چشمی در سن پایین تر در افراد می شود که به آن پیرچشمی زودرس می گویند.

برخی از عوامل موثری که باعث می شود به پیر چشمی زودرس مبتلا شوید:

• کم خونی

• بیماری قلب و عروقی 

• دیابت

• دوربینی یا نزدیک بینی 

• مولتیپل اسکلروزیس، یک بیماری مزمن است که بر ستون فقرات و مغز شما تاثیر می گذارد

• میاستنی گراویس، یک اختلال عصبی عضلانی است که بر عضلات شما تاثیر می گذارد

• ضربه یا بیماری چشم

• نارسایی عروقی یا جریان خون ضعیف

برخی از داروهای بدون نسخه پزشک می تواند روی بینایی شما در فاصله نزدیک تاثیر بگذارد و به پیرچشمی زودرس مبتلا شوید. این عوامل شامل:

• الکل 

• داروی ضد اضطراب 

• داروی ضدافسردگی

• آنتی هیستامین

• داروی ضد روان پریش

• ضد اسپاسم

• دیورتیک ها

عوامل تاثیر گذار دیگری نیز که خطر ابتلا به روز پیرچشمی زودرس را افزایش می دهند:

• زن بودن

• جراحی چشم یا جراحی داخل چشم 

• خوردن غذا با رژیم ناسالم

• ابتلا به بیماری فشار یا خم شدن که ناشی از رفع فشار سریع است و معمولا در غواصان که غواصی سریع انجام می دهند رخ می دهد

درمان پیرچشمی

هیچ درمانی برای درمان پیرچشمی وجود ندارد. اما با این حال، روش های درمانی با توجه به شرایط  و سبک زندگی، اصلاح و وضوح دید بهتر شما وجود دارد. میتوانید از روش هایی مانند:

• استفاده از لنز های تجویزی 

• عینک های طبی 

• لنز های پروگرسیو 

• استفاده از لنز های تماسی 

• عمل جراحی 

همانطور که گفته شد، در صورت داشتن هر یک از علائم پیر چشمی با پزشک یا متخصص تماس بگیرید و حتی اگر علائمی در بینایی خود مشاهده نمی کنید حتما بعد از 40 سالگی به پزشک مراجعه کنید و معاینات لازم را انجام دهید.

چگونه از پیرچشمی پیشگیری کنیم؟

هیچ تکنیک اثبات شده ای برای پیشگیری از پیرچشمی وجود ندارد. کاهش تدریجی توانایی تمرکز بر روی اجسام نزدیک همه را تحت تاثیر قرار می دهد. با این مراحل می توانید به محافظت از بینایی خود کمک کنید:

• به طور منظم معاینه چشم انجام دهید.

• کنترل بیماری های مزمن که می تواند به از دست دادن بینایی کمک کند، مانند دیابت یا فشار خون بالا.

• هنگام شرکت در فعالیت هایی که می تواند منجر به آسیب چشم شود، از عینک محافظ استفاده کنید.

• رژیم غذایی سالم همراه با غذاهای حاوی آنتی اکسیدان، ویتامین A و بتاکاروتن داشته باشید.

• مطمئن شوید که از استحکام مناسب عینک استفاده می کنید.

• هنگام مطالعه از نور مناسب استفاده کنید.

• عینک آفتابی بزن

در مورد هرگونه تغییر در بینایی یا سلامت چشم خود با پزشک یا متخصص چشم صحبت کنید. اگر پیرچشمی به موقع تشخیص داده نشود یا اصلاح نشود می تواند عوارض بینایی مانند: آستیگماتیسم، دوربینی، نزدیک بینی مبتلا شوید پس بهتر است معاینات را به طور منظم انجام دهید.