خلاصه آنچه که در این مقاله به آن می­پردازیم:

رنگ چشم چه گونه تعیین می شود؟

انواع مختلف هتروکرومیا

عوامل ایجاد هتروکرومیا

درمان هتروکرومیا

مدت زمان مطالعه: 5 دقیقه

تا به حال چشم هایی رو دیدید که یکی از اون ها سبز باشه و اون یکی آبی؟ باید بهتون بگیم که این تفاوت رنگ اسمش هتروکرومیا هست.

رنگ چشم چه گونه تعیین می شود؟

رنگ چشم بسته به ژنتیک و میزان رنگ­دانه های موجود در بافت عنبیه تعیین می­شود. این رنگ­دانه ملانین نام دارد. ملانین ماده‌ای قهوه‌ای تیره است که در عنبیه افراد وجود دارد. رنگ چشم آبی افراد نشان‌دهنده میزان کم ملانین است در حالی که چشم‌های رنگ قهوه‌ای حاوی مقدار زیادی از این ماده است.

زمانی که مقدار غلظت و توزیع ملانین در دو چشم دارای مقدار متفاوتی باشد رنگ دو چشم متفاوت خواهد بود که این تفاوت رنگ در عنبیه چشم، هترکرومیا یا ناهمرنگی عنبیه گفته می‌شود. این تفاوت رنگی دو چشم ناشی از ژن‌هایی است که از والدین به فرد به ارث رسیده یا مشکلی است که هنگام تشکیل چشم‌ها در دوران جنینی اتفاق افتاده است.

هتروکرومیا انواع مختلفی دارد؛

هتروکرومیای مرکزی: در این نوع هتروکرومیا در نزدیکی مردمک چشم، رنگ متفاوت دیده می­شود. ممکن است سایه‌ای از رنگ طلایی را در اطراف مردمک چشم خود داشته باشد در صورتی‌که سایر قسمت‌های عنبیه او به رنگ دیگری است.

هتروکرومیا بخشی: تغییر رنگ در بخش بزرگ‌تری از عنبیه اتفاق می‌افتد و تنها به اطراف مردمک چشم محدود نمی‌شود. این اختلال می‌تواند در یک چشم یا روی هر دو چشم رخ دهد. این نوع هتروکرومیا مشابه هتروکرومیای مرکزی است. اما هتروکرومی سگمنتال به جای تأثیر بر ناحیه اطراف مردمک چشم، قسمت بزرگی از عنبیه را تحت تأثیر قرار می دهد.

هتروکرومیای کامل: در ابتدا مقاله، مثالی از هتروکرومیا کامل براتون زدیم که افراد مبتلا دارای چشمانی با رنگ‌های کاملا متفاوت هستند.

چه عواملی باعث هتروکرومی می شوند؟

ملانین رنگدانه ای است که به پوست، چشم و موی انسان رنگ می بخشد. ملانین موجود در فردی با پوست روشن نسبت به فردی که پوست تیره دارد کمتر است. ملانین رنگ چشم را نیز تعیین می کند. رنگ چشم افرادی که رنگدانه کمتری دارند نسبت به افرادی که رنگدانه بیشتری دارند، روشن است. در صورت ابتلا به هتروکرومیا میزان ملانین در چشم شما متفاوت خواهد بود. این تنوع باعث ایجاد رنگ های مختلف در قسمت‌های مختلف چشم شما می شود. علت دقیق این تغییر ناشناخته مانده است.

هتروکرومی مادرزادی

هتروکرومیای مرکزی اغلب به طور پراکنده در بدو تولد اتفاق می افتد. این مورد می تواند در افرادی ظاهر شود که هیچ سابقه خانوادگی از هتروکرومیا ندارد. در بیش تر موارد، این مسئله یک بیماری خوش خیم به حساب می آید و دلیلش آن است که بیماری چشم ایجاد نمی کند و همچنین بر بینایی تأثیر نمی گذارد. بنابراین به هیچ نوع درمان، تشخیص یا پیگیری نیاز ندارد.

هتروکرومی اکتسابی

برخی از افراد بعدها در زندگی دچار هتروکرومی می شوند. این مورد را به عنوان هتروکرومی اکتسابی شناخته می شناسند و ممکن است از یک بیماری زمینه ای مانند موارد زیر ناشی شود:

• آسیب دیدگی چشم

• التهاب چشم

• خونریزی در چشم‌ها

• ظهور تومورهایی در عنبیه

• سندروم هورنر (اختلالی عصبی که چشم های فرد را تحت تأثیر قرار می دهد)

• دیابت

• سندرم پراکندگی رنگدانه‌ها (رنگدانه‌ای که در چشم آزاد می شود)

درمان هتروکرومیا

هتروکرومیا به خودی خود حالتی بی خطر بوده و رنگدانه‌های درون چشم مشکلی در بینایی ایجاد نمی کنند. درمان معمولا بر روی معالجه ی علل اساسی ایجاد کننده ی این شرایط متمرکز است و چنانچه مشکل مهمی مطرح نباشد به درمان خاصی نیاز نیست.  فرد مبتلا به هتروکرومیا در صورتی که احساس نارضایتی و ناخوشایندی دارد می تواند از لنزهای تماسی رنگی برای ایجاد رنگ یکسان در دو عنبیه استفاده کند.