خلاصه آنچه که در این خبرنامه به آن می پردازیم:

برون چشمی چیست؟

علائم برون چشمی

تشخیص برون چشمی

مدت زمان مطالعه:5 دقیقه

آیا برون چشمی یک بیماری است؟

وقتی یک چیز جالب یا شوک آور می شنوید ناخودآگاه چشم ها به حالت تعجب به خود میگیرند پلک ها بالا می روند و بخش سفیدی چشم بالای عنبیه (سیاهی چشم) قابل رویت است! حال به این فکر کنید که در حالت عادی چشم های شما برآمده و از محل قرارگیری خارج شده است این می تواند نشانه هایی از یک مشکل پزشکی یا بیماری برون چشمی باشد. البته ممکن است بعضی از افراد از بدو تولد چشم های بیرون زده داشته باشند که از نظر اطرافیان این یک مشکل است.

بیرون زدگی چشم یک بیماری نیست، اما نشانه ای از اختلال است. این عارضه یک مشکل اورژانسی بوده و برای درمان ان هر چه سریعتر به دکتر مراجعه کنید زیرا، بر اساس مقدار بیرون زدگی چشم ها ممکن است با مشکلاتی مثل خشکی چشم، آماس چشم (التهاب غشای داخلی چشم) مواجه بشید که با بالا رفتن سن افراد این عارضه پیشرفت می کند. بیرون زدگی چشم از حدقه معمولا نشان دهنده‌ی مشکل در غده‌ی تیروئید است.

ارتباط بیماری گریوز و اختلال تیروئیدی

بیماری گریوز نوعی اختلال خود ایمنی است که خود به خود منجر به پرکاری تیروئید می شود. محل غده تیروئید در گردن قرار دارد و فردی که غده تیروئید اش بیش از حد فعال بوده هورمون های بیشتری نسبت به حالت عادی ترشح می کند. هورمون هایی که غده تیروئید از خود ترشح می کند باعث: تنظیم رشد فرد، وضعیت سوخت و ساز شده و به دیگر عملکرد های مهم بدن کمک می کند. بیماری های چشمی ناشی از تیروئید وضعیتی است که در آن بافت نرم و عضلات اطراف چشم ها ورم می کند. معمولاً بیماری های چشمی ناشی از پرکاری تیروئید بوده و فقط گاهی اوقات به علت کم کاری تیروئید یا همان فعالیت ضعیف غده تیروئید اتفاق می افتد.

علائم برون چشمی

این عارضه ممکن است نشانه هایی به همراه داشته باشد مانند:

• خشکی چشم

• قرمزی

• پف کردن چشم ها

• تورم و التهاب چشم

• مشکلات بینایی

شایع ترین علت بروز مشکل بیرون زدگی چشم، بیماری گریوز است. بر طبق آمار بیرون زدگی چشم حدود ۲۵ تا ۵۰ درصد افرادی که دچار بیماری گریوز هستند را درگیر خود می کند. سلول های ایمنی که در بیماری گریوز به تیروئید حمله می کنند نیز در چشم جمع شده و بافت چربی و عضلات اطراف چشم بزرگ شده و چشم را به سمت جلو و بیرون فشار خواهند داد.

افرادی که به بیرون زدگی چشم یا گریوز چشمی دچار شده باشند، علائم تپش قلب، اضطراب، بالا رفتن فشار خون، افزایش اشتها، کاهش وزن، حالت تهوع و مشکلات خواب شود. در حالی که بیماری گریوز رایج ترین علت بروز برون زدگی چشم هاست ولی تنها علت این بیماری نخواهد بود. و از دیگر علائم به صورت زیر است:

• درد چشم

• ناراحتی و آزرده بودن چشم

• فوتوفوبیا یا حساسیت نسبت به نور محیط

• ایجاد اشک یا ترشحات چشمی

• دیپلوپیا یا دو بینی بعد از ضعیف شدن عضلات چشم

• تار شدن چشم

• در صورت فشار بیش از حد به اعصاب بینایی شخص ممکن است دچار نابینایی شود

• دشواری حرکت دادن چشم ها در صورت گرفتار شدن عضلات چشم

• احساس فشار در اطراف چشم ها و پشت چشم

چگونه بیماری برون چشمی را تشخیص دهیم؟

بهترین راه برای تشخیص این عارضه مراجعه به پزشک است که با توجه به میزان بیرون زدگی چشم آزمایشات و بررسی های لازم را انجام میدهد از قبیل:

• اندازه گیری بیرون زدگی چشم با استفاده از ایکس افتالمومتر

• سی تی اسکن و ام آر آی مغز برای ارزیابی بافت مغز

• عکس برداری های سی تی اسکن یا ام آر آی 

• آزمایش خون برای غده تیروئید

البته این نکته را درنظر داشته باشید که متاسفانه بیماری برون چشمی، پیشرونده است و با افزایش سن علائم آن افزایش و نمایان تر می شود و به محض تشخیص فرد باید تحت درمان قرار گیرد.

درمان برون چشمی

راه های درمان بسیار زیادی برای این عارضه چشمی وجود دارد اما افرادی که دچار بیرون زدگی شدید هستند بهترین راه جراحی خواهد بود. اما راه های علاوه بر جراحی وجود دارد مانند:

• مصرف داروهایی که عکس العمل سیستم ایمنی را کاهش می دهد.

• عینک آفتابی برای کاهش حساسیت چشم ها نسبت به نور

• داروهایی که جلوی ترشح آنتی بادی ها را می گیرد.

• مصرف دارو های کورتیکو استروئیدها

• ترک سیگار کشیدن 

• اشعه تراپی

در صورتی که بیماری برون چشمی درمان نشده باقی بماند، گاهی اوقات به قدری این عارضه شدید می شود که دیگر فرد نمی تواند در حین خواب چشمانش را کامل ببندد. باز ماندن چشم ها در حین خواب باعث خشکی قرنیه و آسیب دیدگی آن خواهد شد. اگر قرنیه بیش از حد خشک شود، احتمال بروز عفونت یا زخم افزایش یافته و ممکن است حتی دید فرد مشکل پیدا کند.